Samen met Martien van Duijnhoven, een lid van de werkgroep ‘Identiteit en Zingeving’ van KBO-Brabant, mocht ik voor belangstellende leden een dag over pelgrimeren organiseren. Nadien stuurde Eva Geelen, beleidsmedewerker KBO Brabant, een verslag rond. Ik ben zo vrij dat hier – met dank aan haar – over te nemen.
Op pelgrimage in Elsendorp – ‘Fijne en leerzame ervaring’
Het was géén stralende ochtend en met ongeveer 30 aanwezigen was het géén volgeboekte bijeenkomst: de pelgrimswandeling die de werkgroep Identiteit & Zingeving (I&Z) op 2 mei j.l. in Elsendorp organiseerde. En toch was het een schitterende dag. Want onder de inspirerende leiding van pelgrim Harry Keijsers maakten we kennis met het ware pelgrimeren en ervaarden we dat de omstandigheden er niet zo veel toe doen. Dat je eigen verhouding tot die omstandigheden veel belangrijker is dan de omstandigheden zelf. En dus genoten we van het goede dat de dag ons bracht en letten we niet te veel op het sombere weer.
In gesprek
Vertrekpunt voor de pelgrimstocht was het schitterend gelegen protestantse kerkje op landgoed De Vossenberg in Elsendorp (Gemert-Bakel). Het programma voorzag in twee flinke wandelingen (van ongeveer 5 kilometer elk) met vooraf en tussendoor informatie over pelgrimeren. Harry Keijsers, een ervaren pelgrim vertelde zeer inspirerend over zijn eigen pelgrimstochten en over de symboliek van het pelgrimeren (zie kader).
Wat elke pelgrim meeneemt
Een pelgrim neemt alleen het hoognodige mee onderweg. De rest is ballast. Dit is op zichzelf al een gedachte die bol staat van symboliek. Maar wat neemt elke pelgrim wél mee? • De staf: werd gezien als hulpmiddel voor onderweg, om op te rusten, iets wat steun verleent en om dieren op afstand te houden. De staf staat natuurlijk symbool voor je eigen (innerlijke) hulpbronnen en vaardigheden. • De Jakobsschelp werd vroeger door pelgrims gedragen om rovers op afstand te houden. Vanwege een erecode (of misschien omdat ze wisten dat er bij pelgrims niet veel te halen viel) lieten die dragers van de schelp met rust. De Jakobsschelp dien je dan ook als pelgrim op een zichtbare plaats te dragen. Hij staat natuurlijk symbool voor laten zien wie je bent. • Een steentje: dit laat je achter bij het ijzeren kruis op de Camino Francés. Met het achterlaten van het steentje laat je ook een last, bijvoorbeeld angst of pijn, achter je. |
In goede sfeer en met veel onderlinge interactie gingen we in drie groepen op weg. Elke groep werd begeleid door ervaren pelgrims. Tijdens het wandelen was er ruimte voor vragen en gesprek, maar zeer zeker ook ruimte voor stilte, de kans om de aandacht naar binnen te richten.
Waarom deze pelgrimswandeling?
Al snel bleek dat de motivatie van de deelnemers erg uiteen liep. Een mevrouw vertelde dat ze al jarenlang van plan was om zelf op pelgrimstocht naar Santiago te gaan en zij had allerlei praktische vragen. Zo bleek bijvoorbeeld dat het eigenlijk niet als wenselijk wordt ervaren om vooraf je overnachtingen te boeken en dat veel pelgrims hun hond mee nemen, maar dat die dan wel buiten moet slapen. Andere deelnemers liepen mee omdat ze wandelen vooral heel erg leuk vinden, en weer andere deelnemers wilden graag meer weten over pelgrimeren (zonder dat ze zelf concrete plannen hadden).
Labyrint
Na de geheel door vrijwilligers verzorgde lunch was er gelegenheid om een labyrint te lopen. Op deze dag, die zo vol stond van symbolen, was ook het labyrint een symbolieke beleving. Een labyrint wordt vaak verward met een doolhof, maar is eigenlijk het tegenovergestelde. Waar een doolhof gebouwd is om in te verdwalen, is een labyrint een route naar binnen, naar de kern, naar het centrum en daarna ook weer naar buiten. Zo beschouwd, is een labyrint te zien als een equivalent van de pelgrimstocht die ons leven is.
Na de lunch en het labyrint volgde nog een pelgrimswandeling en de middag werd afgesloten met het voordragen van enkele pelgrimsgedichten. ‘Een fijne leerzame ervaring’, zo werd de dag samengevat. Na een dankwoord van organisator Martien van Duijnhoven, lid van de werkgroep I&Z, gingen de deelnemers moe maar spiritueel verkwikt op huis aan.
Eva Geelen, beleidsmedewerker KBO Brabant